Psikoteknik Belgesi ;
En az 1 saat süren testler sonucunda;
1 adet il sağlık müdürlüğü ya da ilçe sağlık grup başkanlığı tarafından onaylanmış psikiyatrist raporu
1 adet (Türk psikologlar derneğinin en son norm çalışmasına göre) ölçülen kriterlerin sonuçlarını gösteren psikolog imzalı ve soğuk damgalı rapor
1 adet raporu veren firmanın ve sürücü belgesindeki bilgilerin bulunduğu aslında hiçbir yasal geçerliliği olmayan kart verilmektedir.
Psikoteknik Kartı;
Bazı firmalar sadece psikoteknik kartı vermektedir. Psikoteknik Kartının hiç bir yasal geçerliliği yoktur.Geçerli olan il sağlık müdürlüğü yada ilçe sağlık grup başkanlığı tarafından onaylanmış ve psikolog tarafından imzalanmış psikoteknik değerlendirme raporudur.Psikoteknik kartı sürücülere kolaylık sağlaması amacıyla verilen bir belgedir. Eğer teste girip bir psikoteknik kartı aldıysanız, o merkezden raporlarınızı da isteyiniz. Yapılacak denetimlerde size sorulacak olan yasalarda da açıkça belirtildiği gibi psikoteknik raporudur.
KARAYOLU Taşıma Yönetmeliği gereği ticari amaçlı yolcu ve yük taşımacılığı yapan sürücülerden 5 yılda bir istenecek ”psikoteknik muayene raporu” uygulaması zorunluluğunun başlamıştır.
Karayolları Trafik Kanunu 4 Sayılı Cetvel ‘ de Psikoteknik değerlendirme raporunun nasıl olması gerektiği şöyle belirtilmiştir.
Psiko-teknik Değerlendirme Raporu
Test sonuçlarını içeren standart formattaki bilgisayar çıktısından kişiye uygulanan herbir test sonucundan elde edilen bulguların bir arada özetlendiği aşağıda özellikleri tanımlanan Psiko-teknik Değerlendirme Raporu düzenlenir.
Psikiyatri uzmanına iletilmek üzere, sekiz bölümden oluşan Psiko-teknik Değerlendirme Raporu düzenlenir. Bu raporun ilk 7 bölümünde sırasıyla bu Cetvelin “Psiko-teknik Değerlendirmede İncelenecek Sürücü Özellikleri” bölümünde yer alan herbir özelliğe yönelik uygulanan testlere ilişkin bulgu ve değerlendirmeler tanımlanır. Her bir özellik için; kullanılan test, bu test sonucu elde edilen değerler, değerlerin testin norm çalışması ile karşılaştırıldığında değerlendirme açısından ne ifade ettiği ve kişinin söz konusu yetenek düzeyi ile sürücülüğe devam etmesinde risk olup olmadığı belirtilir.
Raporun sekizinci ve son bölümünde ise; kişinin yedi alandaki yeteneğini ölçen testlerin bütünü sürücülük açısından değerlendirilerek, kişinin tüm yetenek alanlarındaki düzeyleri ile sürücülüğe devam etmesinde risk olup olmadığı belirtilir.
Psiko-Teknik Değerlendirme Nedir
Psiko-Teknik Değerlendirme Sistemi
Sürücülerde güvenli araç kullanmak için temel olarak bulunması gereken algı, dikkat, hafıza, muhakeme yeteneği ,hız-mesafe tahmini gibi zihinsel özelliklerinin; tepki hızı, göz, el ayak koordinasyonu gibi psiko-motor yetenek ve beceri düzeyinin, risk alma, saldırganlık, sorumluluk, öz kontrol gibi tutum, davranış, alışkanlık ve kişilik özelliklerinin bilgisayar destekli test sistemleri kullanılarak ölçülebildiği” bir sistemdir.
Böylece; bir sürücünün, bir aracı sürebilmek için asgari düzeyde, trafiğe ilişkin yeteneklere sahip olup olmadığı ve trafiğe ilişkin kişilik açısından, trafik kurallarına uyma eğilimine sahip olup olmadığı hakkında daha tarafsız, daha bilimsel ve daha standart koşullarda gerçekleştirilmiş uygulamalarla sonuçlara varılması sağlanabilmektedir.
Yasal Konular
Ehliyet İadesi
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na dayalı Karayolları Trafik Yönetmeliği Madde-79; kanunun ilgili maddelerinde tanımlanan nitelikteki trafik suçlarını işleyen sürücüler, tanımlanan usul ve esaslara uygun olarak, Psikoteknik Değerlendirme ve Psikiyatri Uzmanı Muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonucu durumu uygun bulunan sürücülerin sürcü belgeleri Kanunun ilgili maddesinde belirtilen sürenin sonunda iade edilir.
KTY 60 e (Karayolu Taşıma Yönetmeliği Madde 60 Bendi E)
Ticari araç kullanan sürücülerin bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları şarttır.